Ο Edward Hopper, ο ζωγράφος των μοναχικών ανθρώπινων σχέσεων, άφησε ένα πέπλο μυστηρίου να καλύπτει την πηγή έμπνευσης του γνωστότερου πίνακα του, Τα Νυχτοπούλια.
Eίναι ο ζωγράφος που εμπνεύστηκε από τις αμερικάνικες μεγαλουπόλεις, τους νυχτερινούς ερημικούς δρόμους και τις μεταμεσονύχτιες επισκέψεις σε μπαρ και μοτέλ. Είναι ο καλλιτέχνης που μέσα από τον καμβά του αποτυπώθηκε η μοναξιά, η αποξένωση και η έλλειψη ουσιαστικής επικοινωνίας, που χαρακτηρίζουν τη ζωή του σύγχρονου ανθρώπου στις αχανείς και απρόσωπες πόλεις. Είναι ο Έντουαρντ Χόπερ, που υπήρξε ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους του ρεαλισμού στην αμερικανική τέχνη του μεσοπολέμου.
Ο Edward Hopper γεννήθηκε το 1882 στην επαρχιακή πόλη Νίακ της Νέα Υόρκης, όπου πέρασε τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια. Από μικρός αγαπούσε τη ζωγραφική, ωστόσο οι έντονες ανησυχίες των γονιών του πως «η ζωγραφική δεν είναι επάγγελμα», τον οδήγησαν να εργαστεί ως εικονογράφος σε διαφημίσεις για ένα σύντομο χρονικό διάστημα. Τελικά, στα 24 του αποδέχτηκε την αληθινή του «φύση» και ασχολήθηκε αποκλειστικά με τη ζωγραφική. Ταξίδεψε στην Ευρώπη και θαύμασε από κοντά μεγάλους καλλιτέχνες, όπως ο Βελάσκεθ και ο Γκόγια, οι οποίοι επηρέασαν το μετέπειτα έργο του. Το 1924 παντρεύτηκε την επίσης ζωγράφο Ζοζεφίν Χόπερ, η οποία κρατούσε ένα λεπτομερές ημερολόγιο για όλα τα έργα του συζύγου της.
Τα νυχτοπούλια (Τhe Nighthawks)
Σε αυτό το ημερολόγιο υπάρχει μία εκτενής αναφορά για τον πιο γνωστό πίνακα του Edward Hopper, που δημιουργήθηκε το 1942 και φέρει τον τίτλο Τα νυχτοπούλια (Τhe Nighthawks). Η Ζόζεφιν αναφέρει χαρακτηριστικά πως ο Χόπερ σκόπευε να ονομάζει το έργο Night Hawk εξαιτίας της παρατήρησης της πως η μύτη του άνδρα στο μπαρ είναι γαμψή. Επίσης, αποκαλύπτει σε επιστολή στην αδελφή της Μαριόν, πως τα μοντέλα του πίνακα είναι η ίδια και ο άντρας της. Μάλιστα, ο ίδιος ο Hopper πόζαρε πολλές φορές στον καθρέφτη για να ζωγραφίσει τους δύο άντρες, που απεικονίζονται στον πίνακα.
Ένα μεταχειρισμένο Dodge
Τι όμως ενέπνευσε τον Hopper να δημιουργήσει τον εμβληματικό πίνακα Τα νυχτοπούλια; Για όλα «φταίει» ένα μεταχειρισμένο Dodge που είχε αγοράσει το 1925, με το οποίο, μάλιστα, είχε ταξιδέψει οδικώς στο Νέο Μεξικό. Πολλές φορές ξεπόρτιζε παρέα με το αμάξι του και συναντούσε την έμπνευση στα μοτέλ του εθνικού οδικού δικτύου, στα καφεστιατόρια και στα βενζινάδικα. Εκείνες οι ταξιδιάρικες εικόνες του δρόμου μεταφέρθηκαν στον καμβά του.
Ένας καλλιτέχνης δεν αποκαλύπτει τις πηγές του
Ο ίδιος ο Hopper υποστήριξε πως το αμερικάνικο «ντάινερ» που απεικονίζει ο πίνακας είναι πραγματικό μέρος. Ωστόσο, ήταν ιδιαίτερα κρυψίνους με την ακριβή τοποθεσία. Το μόνο στοιχείο που άφησε πίσω του ήταν πως το εστιατόριο βρίσκεται στην οδό Greenwich της Νέας Υόρκης. Η επικρατέστερη άποψη είναι πως το «ντάινερ» βρισκόταν στην πλατεία Mulry, στο τρίγωνο που δημιουργούν οι οδοί Greenwich και Seventh. Ωστόσο, τα ιστορικά αρχεία δείχνουν πως στην συγκεκριμένη τοποθεσία βρισκόταν μέχρι τις αρχές του 1940 ένα βενζινάδικο.
Το 2014, ένας κάτοικος του Σικάγου πέρασε τις πύλες του μαγαζιού Classic’s Café στην οδό Greenwich και αναφώνησε με έκπληξη πως το μέρος είναι ίδιο με τον διάσημο πίνακα. Αμέσως, ο ιδιοκτήτης του καφέ το μετονόμασε σε Nighthawks και το μέρος αυτοαποκαλέστηκε ως «Το diner που απεικονίζεται στον πίνακα Τα Νυχτοπούλια». Οι περισσότεροι ιστορικοί όμως αμφισβητούν αυτή την εκδοχή.
Ένα αμάλγαμα διαφορετικών χώρων
Τον Μάιο του 2013, το New York Magazine ξεκίνησε μία έρευνα για να βρει την πραγματική πηγή έμπνευσης του πίνακα Τα Νυχτοπούλια, χτενίζοντας τους δρόμους της Νέα Υόρκης και ψάχνοντας παλιές φωτογραφίες. Τελικά, οδηγήθηκαν στο συμπέρασμα πως ο πίνακας του Χόπερ είναι ένα κράμα από πολλά αμερικάνικα ντάινερ, δημιουργώντας το τέλειο ντάινερ.
Ίσως τελικά, ο Hopper ήθελα απλά να ζωγραφίσει έναν πίνακα με διαχρονική, παγκόσμια διάσταση που θα υπερβαίνει τα πραγματικά χωρικά του όρια. Και εξαιτίας αυτής της πρόθεσης άφησε επίτηδες ένα πέπλο μυστηρίου να πλανιέται πάνω από την τοποθεσία του πίνακα. Όπως είχε δηλώσει και ο ίδιος χαρακτηριστικά: «ασυνείδητα, πιθανότητα ζωγράφισα τη μοναξιά μιας μεγάλης πόλης».
Ο Edward Hopper έφυγε από τη ζωή στις 15 Μαΐου του 1967.
Το έργο βρίσκεται στο Ινστιτούτο Τέχνης του Σικάγου.
