Ο Paco de Lucia πέθανε σαν σήμερα το 2014 στην Playa del Carmen του Μεξικό, την ώρα που έπαιζε ποδόσφαιρο στην παραλία με τον γιό του.
Ο Paco, που είχαμε την τύχη να τον δούμε αρκετές φορές και στην Ελλάδα, εκτός από κιθαρίστας με εκπληκτική τεχνική ήταν και ο πρώτος που συνέδεσε με τόση επιτυχία το flamenco με την jazz και τη rock.
Ο Paco ήταν παιδί-θαύμα και από τα πέντε του χρόνια ζούσε κυριολεκτικά με την κιθάρα αγκαλιά. Ο πατέρας του, επίσης κιθαρίστας, διέγνωσε νωρίς το ταλέντο του γιου του και τον πίεσε με κάθε τρόπο να γίνει μουσικός (πριν καν κλείσει τα 10 του χρόνια, ο Paco μελετούσε έως και δώδεκα ώρες τη μέρα).
Ήδη από τότε φάνηκε ότι ο μικρός δεν θα έμενε ευχαριστημένος αναπαράγοντας απλώς τις τεχνικές και τα περάσματα των προηγούμενων ιερών τεράτων του flamenco: παιδί ακόμα, αφού μάθαινε ό,τι του έδειχναν οι δάσκαλοί του, έσπευδε να το παραλλάξει δημιουργικά, κάνοντας τους πάντες έξαλλους. Στα 20 του ήταν ήδη έμπειρος μουσικός, με ηχογραφήσεις, με σημαντικές συνεργασίες, με περιοδείες. Στα 28 του, το 1975, διάβηκε και το «άβατο» του Teatro Real της Μαδρίτης κι έγινε ο πρώτος στην ιστορία καλλιτέχνης του flamenco που έδωσε συναυλία εκεί.
Ο Paco ανέκαθεν επεδίωκε συνεργασίες με μουσικούς εκτός του χώρου του flamenco. Έτσι προέκυψε το 1977 η συναυλία του με τον Carlos Santana στη Βαρκελώνη και η συμμετοχή του στον δίσκο του Αμερικανού κιθαρίστα John McLaughlin Mediterranean Sundance, που εκνεύρισε τους «ορθόδοξους» του flamenco με τα νεωτερικά του στοιχεία.
Ο ίδιος εξηγούσε τις επιλογές του ως εξής: «Ποτέ μου δεν έχασα τις ρίζες της μουσικής μου, γιατί τότε θα έχανα και τον εαυτό μου. Αυτό που προσπάθησα ήταν να κρατιέμαι με το ένα χέρι από την παράδοση και με το άλλο να ξύνω, να σκάβω και σε άλλα μέρη προσπαθώντας να βρω καινούργια πράγματα να φέρω στο flamenco».
Η δεκαετία του ’80 και του ’90 έφερε πολλές ηχογραφήσεις κι άλλες συνεργασίες, με πιο γνωστή το τρίο του Paco με τον McLaughlin και τον Al di Meola (οι συναυλίες τους χαρακτηρίζονταν από τον υστερικό ενθουσιασμό που προξενούσαν στο κοινό με την ταχύτητα του παιξίματός τους), αλλά και με τον Chic Corea.
Έγραψε μουσική για την Κάρμεν του Σάουρα το 1982 και εμφανίστηκε κι ο ίδιος, ενώ συνεργάστηκε και με τον Clapton στο soundtrack της ταινίας The Hit. Σιγά σιγά άρχισε να γίνεται περιζήτητος ως «συμπλήρωμα» σε συναυλίες δημοφιλών τραγουδιστών όπως ο Careras και ο Iglesias.
Αυτό το υπερβολικό άνοιγμα αποτέλεσε για τον Paco ένα καμπανάκι. Από το 2004 και μετά, αποφάσισε να περιορίσει τα ταξίδια και τις εμφανίσεις στο εξωτερικό. Όντας μάλλον συνεσταλμένος χαρακτήρας, είχε αρχίσει να κουράζεται σοβαρά από το βάρος της διασημότητας και της δημοφιλίας του.
Η δύναμη, η ένταση, η διαβολική ταχύτητα, η εναλλαγή τέμπου αλλά και η μελωδικότητα και η συχνή χρήση της κιθάρας ως κρουστού ήταν μερικά από τα γνωρίσματα στο παίξιμο του Paco. Τη συμβολή του στην εξέλιξη του flamenco εκφράζει καθαρότερα από οτιδήποτε άλλο η φράση που γράφτηκε γι’ αυτόν στο περιοδικό Jazz Times: «Η ιστορία του flamenco χωρίζεται σε Προ Paco και Μετά Paco».
To Men Exclusive για να τιμήσει την μεγάλη μορφή της παγκόσμιας μουσικής σού παραθέτει 10 μαθήματα ζωής που βγήκαν από την ψυχή του μεγάλου καλλιτέχνη.
“Τα χέρια βρίσκουν τρόπο να κάνουν ό,τι η καρδιά έχει να πει”
“Αν δεν κατέχεις την τεχνική, χάνεις την ελευθερία να δημιουργήσεις”
“Δεν σπούδασα μουσική, ουσιαστικά την έζησα”
“Με την κιθάρα υπέφερα, αλλά όταν περνούσα καλά φαίνεται πως άξιζε τον κόπο”
“Στην Ανδαλουσία όταν παίζεις, ο κόσμος μερικές φορές φωνάζει ‘Ole’. Aν δεν το ακούσεις τότε σίγουρα έχεις παίξει χάλια”
“Χαίρομαι που βρίσκομαι εδώ για να επεκτείνω τη μουσική. Δεν παίζω κιθάρα για μένα, αλλά για το flamenco”
“Ποτέ δεν άκουσα άλλα είδη μουσικής, μόνο flamenco. Η φιλοσοφία της ζωής μου ήταν πάντα γύρω απ’ αυτό. Δεν το είδα ποτέ σαν μουσική, αλλά σαν τρόπο ζωής”
“H σκέψη είναι ό,τι χειρότερο όταν αυτοσχεδιάζεις. Το μόνο που χρειάζεσαι είναι το συναίσθημα. Ξέχνα τα πάντα. Προσπάθησε να πετάξεις”
“Ζω για τη στιγμή, το δευτερόλεπτο. Φτιάξε το μέλλον ζώντας τις στιγμές που σου δίνονται”
