Ο Γκάρι Καντρέλ ανάβει ένα τσιγάρο. Η πρώτη του ρουφηξιά από τον καπνό θα σημάνει και την έναρξη του αγώνα.
Η πρόκληση δείχνει φαινομενικά εύκολη. Μόλις 160 χιλιόμετρα σε 60 ώρες, δηλαδή σχεδόν δυόμιση ημέρες, μέσα στο Frozen Head State Park. Πρόκειται για τον υπερμαραθώνιο του Μπάρκλεϊ, ένα αγώνισμα δρόμου όπου έχουν συμμετάσχει τουλάχιστον 1.000 άτομα από το 1986 μέχρι σήμερα.
Μόνο 15 έχουν καταφέρει να τερματίσουν.
The Barkley Marathon has begin, weather pretty warm. @BarkleyMarathon @BarkleyCourse #BM100 #ultramarathon #irun4ultra pic.twitter.com/lxxgSwde0w
— IRun4Ultra (@irun4ultra) March 30, 2019
Το συγκεκριμένο πάρκο δεν παραπέμπει σε γλυκές στιγμές αγαλλίασης στην εξοχή. Όσοι αποφασίζουν να λάβουν μέρος σε αυτόν τον υπερμαραθώνιο, καλούνται να τρέξουν μέσα σε ένα πάρκο με πυκνή βλάστηση, ελάχιστα σχεδιασμένα μονοπάτια και αμέτρητες υπερυψωμένες βραχώδεις εκτάσεις, που απαιτούν από τον μαραθωνοδρόμο αυξημένες ικανότητες αναρρίχησης και μπόλικο θάρρος.
Το πάρκο συνορεύει με το σωφρονιστικό ίδρυμα Μπρούσι Μάουντεν Στέιτ, τη φυλακή στην οποία ο Τζέιμς Ερλ Ρέι – ο άνθρωπος που δολοφόνησε τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, βρέθηκε για να εκτίσει την ποινή του. Το 1977, ο Ρέι μαζί με άλλους έξι συγκρατούμενους του επιχείρησε να αποδράσει. Κατάφερε να τρέξει όσο πιο μακριά μπορούσε και άντεχε, μόλις 13 χιλιόμετρα, σε διάστημα δυόμιση ημερών, μέχρι να συλληφθεί ξανά.
Το 1985, ο Γκάρι Καντρέλ, μια μποέμ φυσιογνωμία του Τενεσί, ξεκίνησε να μελετά την ιστορία της απόδρασης του Ρέι και έκανε μια αρρωστημένη υπόθεση: αν εκείνος κατάφερε να τρέξει 13 χιλιόμετρα σε δυόμιση μέρες, ένας οποιοσδήποτε δρομέας μπορεί στο ίδιο χρονικό διάστημα να τρέξει 160 χιλιόμετρα. Ο Καντρέλ, γνωστός και ως ‘Lazarus Lake’, είχε μόλις δημιουργήσει την απόλυτη πρόκληση για κάθε μαραθωνοδρόμο: 5 γύροι από 32 χιλιόμετρα ο καθένας σε ένα χρονικό όριο 60 ωρών.
Οι παρομοιώσεις των μαραθωνοδρόμων γι’ αυτή την ‘καταραμένη’ διαδρομή, θυμίζουν μυθιστόρημα του Στίβεν Κινγκ. Ο Ο Γκάρι Ρόμπινς, ένας από τους ελάχιστους που κατάφεραν να τερματίσουν, περίγραψε το τρέξιμο εντός του πάρκου υπό βροχή “σαν να προσπαθείς να σκαρφαλώσεις μια απέραντη ράμπα του σκέιτ, ενώ τεράστια κομμάτια από πηλό πέφτουν καταπάνω σου”.
Ο Μαρκ Γουίλιαμς, ο πρώτος που τερμάτισε τη διαδρομή το 1995, ομολόγησε στο BBC πως για να καταφέρει να τερματίσει τρεφόταν μόνο με σάντουιτς με τυρί, ενώ στον προτελευταίο γύρο λιποθύμησε πολλές φορές λόγω “πολύ δυνατών, εφιαλτικών παραισθήσεων”.
Κάπου εδώ αξίζει να τονίσουμε ότι στον υπερμαραθώνιο του Μπάρκλει δεν προβλέπεται χρήση GPS, δεν υπάρχει σήμα άλλωστε. Ο κάθε μαραθωνοδρόμος τελειώνοντας έναν γύρο, παίρνει ως ‘έπαθλο’ σελίδες από 13 κρυμμένα βιβλία που θα τον βοηθήσουν στο να χαρτογραφήσει την διαδρομή του.
Πώς μπορεί λοιπόν κάποιος να προετοιμαστεί για έναν μαραθώνιο όπου το πιθανότερο είναι ότι δεν πρόκειται να τερματίσει;
Το πρώτο σχέδιο που καταστρώνει ο κάθε συμμετέχων, περιλαμβάνει μια βασική ιδέα: Ότι δεν μπορεί να υπάρξει κανένα σχέδιο. Ο Αμερικάνος Τζον Κέλι, ο τελευταίος δρομέας που τερμάτισε – το 2017- ύστερα από 3 προσπάθειες, έχει δώσει συμβουλές σε αρκετούς από τους δρομείς της φετινής διαδρομής, όπου πρακτικά θυμίζουν καταστάσεις πολέμου. Πλήρη μαθήματα χαρτογράφησης και χρήσης πυξίδας, οργάνωση προστατευτικού εξοπλισμού για τα παπούτσια, τα γόνατα, τους αστραγάλους, τα χέρια, ολόκληρο τον κορμό του κάθε μαραθωνοδρόμο.
Οι ιστορίες των αθλητών που έχουν χάσει το δρόμο τους, που δεν έχουν καταφέρει να τερματίσουν, που νόμιζαν ότι τερμάτισαν σε κάποιο μέρος που δεν ήταν η γραμμή τερματισμού, είναι αμέτρητες. Ο Νταν Μπάλιον κατάφερε να χαθεί από τον πρώτο κιόλας γύρω και να ξαναβρεθεί στην γραμμή της έναρξης 32 ώρες αργότερα. Ο Γκάρι Ρόμπινς κατάφερε να φτάσει στο τέλος, σχεδόν δηλαδή, γιατί 6 δευτερόλεπτα πριν ακουμπήσει την κίτρινη πόρτα του τερματισμού, λιποθύμησε. Προηγουμένως, είχε καταφέρει να πάρει και μια λάθος στροφή, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να διανύσει περισσότερα από τα προβλεπόμενα μέτρα.
Στο τέλος, σε μια ζώνη ανάμεσα στις παραισθήσεις και στην πραγματικότητα, μονολογούσε, “έχω όλες τις σελίδες μου, έχω όλες τις…”. Ο Άντριου Τόμσον, λίγο πριν πάρει τις τελευταίες του σελίδες, στον πέμπτο γύρο, έπαθε νευρικό κλονισμό και φώναξε “τα παρατάω”, γυρνώντας στη γραμμή εκκίνησης.
Ο Καντρέλ, αυτός ο -κάτι σαν- ψυχασθενής ινφλουένσερ των μαραθωνοδρόμων, απολαμβάνει να βασανίζει τους συμμετέχοντες. Κυκλοφορεί ανάμεσα τους, πηγαίνει κοντά ενώ παραμιλούν από την κούραση και συνήθως τους λέει κάτι σαν “τόσο δρόμο που έκανες, το υπόλοιπο το βγάζεις και περπατώντας”, ενώ έχει δηλώσει ευθαρσώς πως δεν πιστεύει ότι κάποια από τις γυναίκες μαραθωνοδρόμους μπορούν να τερματίσουν τη διαδρομή. Το ρεκόρ του Μπρετ Μόουν από το 2012 με 52 ώρες 3 λεπτά και 8 δευτερόλεπτα έχει παραμείνει ακατάρριπτο τόσο από άντρες όσο και από γυναίκες.
Ο Γκάρι Καντρέλ, αυτός ο παράξενος τύπος από το Τενεσί που θυμίζει κάτι ανάμεσα σε τεχνικό ήχου των Grateful Dead και ποιητή/κολλητό φίλο του Τσάρλς Μπουκόφσκι, ξεκίνησε να διασχίζει πεδιάδες και βουνά του Τενεσί, πριν από περίπου 45 χρόνια. Η μόνη του προετοιμασία πριν από κάθε αγώνα 50-100 χιλιομέτρων, το να καταβροχθίζει 4-5 σάντουιτς γαλοπούλας και ύστερα φορώντας τα αθλητικά του να ενημερώνεται για το αν υπάρχει κάποιο diner στην περιοχή του Τερματισμού, ώστε να παρακολουθήσει την αγαπημένη του Οκλαχόμα στο πρωτάθλημα του NFL.
Ο υπερμαραθώνιος του Μπάρκλεϊ, δεν ήταν κάποιο ‘σκοτεινό πείραμα’ για την αντοχή του ανθρώπινου οργανισμού. Ξεκίνησε ως μια διαδρομή μελέτης της απόδρασης του Τζέιμς Ερλ Ρέι, έγινε μια αφορμή για να τρέχει μαζί με φίλους του, όπως ο Μπάρι Μπάρκλεϊ (ο άνθρωπος που βάφτισε τη διαδρομή), η Σάντρα (μετέπειτα γυναίκα του) και πολλοί άλλοι.
Είναι εύκολο να σχεδιάσεις μια δύσκολη διαδρομή, μια διαδρομή που όλοι κάποια στιγμή θα τερματίσουν. Όμως είναι αρκετά δύσκολο να σχεδιάσεις μια απίθανη διαδρομή, μια δοκιμασία για την ανθρώπινη αντοχή, τις ικανότητες, την αθλητικότητα
Ο πρώτος που τερμάτισε ήταν ο Γκάρι Φούρτροου, το 1988, όταν η διαδρομή ήταν μόλις 80 χιλιόμετρα και ο χρόνος μισός. Την επόμενη χρονιά, ο Καντρέλ διπλασίασε τον χρόνο και την απόσταση και τάχθηκε από τότε υπέρ της διαρκούς διερεύνησης του πως να παραμείνει ‘κοντά στο απίθανο’ η προοπτική του τερματισμού, πως ο υπερμαραθώνιος του Μπάρκλεϊ να παραμείνει μια εξωπραγματική περιπέτεια. Γνωρίζοντας μεταξύ άλλων, πως η ανάπτυξη της τεχνολογίας θα ευνοούσε τους συμμετέχοντες της νεότερης εποχής, απαγόρευσε κινητά τηλέφωνα και συσκευές με GPS, δίνοντας στον καθένα από ένα ρολόι των 10 δολαρίων.
Στην εποχή των social media, όπου ο κάθε ένας μπορεί να προσβληθεί από κάτι και να ‘δικάσει’ στο Twitter εκείνον που τον πείραξε, ο Καντρέλ, που εκτός μαραθωνίου κοουτσάρει ομάδες μπάσκετ σε σχολεία, δεν ενδιαφέρεται καθόλου για τη γνώμη των άλλων. Προτιμά να αράζει καπνίζοντας και τρώγοντας τζανκ ενώ από μπροστά του περνάνε κατάκοποι δρομείς.
“Γιατί να με νοιάζει τι λένε για μένα… Ο μαραθώνιος είναι για τους δρομείς, εγώ δεν είμαι και τόσο σημαντικός”.